Terugblik op de Nationale Wetenschapscommunicatiedag 2024
De derde editie van de Nationale Wetenschapscommunicatiedag op 14 oktober 2024 was een feest! Ruim 500 wetenschapscommunicatoren en journalisten kwamen samen in Zwolle om te reflecteren op de vraag hoe wetenschap en wetenschapscommunicatie en -journalistiek zich verhouden tot actuele maatschappelijke uitdagingen. Welke uitdagingen spelen er in deze tijd?
Navigeren in de Tussentijd
Het thema van de dag was “Navigeren in de Tussentijd”. Centraal stonden vraagstukken over een wereld in transitie: feiten versus fictie, desinformatie, polarisatie en de impact van technologie, zoals die van AI op het medialandschap. Hoe bepaal je in wetenschapscommunicatie de juiste koers en bouw je verhalen die context bieden bij complexe maatschappelijke vraagstukken?
Omarm de chaos
Jitske Kramer, Frits van Oostrom en Tom De Bruyne zetten de toon met inspirerende keynotes over de kracht van verhalen. Jitske sprak over de trickster als bron van creativiteit en chaos, en benadrukte hoe we in deze tussentijd moedig leiderschap en verbeeldingskracht nodig hebben. Frits riep op om de mens achter de wetenschap meer zichtbaar te maken, terwijl Tom benadrukte dat kennis alleen niet genoeg is om overtuigingen te veranderen – en er belangrijk verschil zit tussen gelijk hebben versus gelijk krijgen.
Inspirerende sessies en workshops
In de middag waren er meer dan 25 interactieve sessies waarin deelnemers volop meedachten over de toekomst van wetenschapscommunicatie. Van het meeslepende Zeespiegelspel 2080 tot praktische workshops over de inzet van AI en ChatGPT. Er werd volop geëxperimenteerd met nieuwe manieren om wetenschap toegankelijker en aantrekkelijker te maken voor het brede publiek.
Sicco de Knecht, de nieuwe directeur van NEWS (Nationaal Expertisecentrum Wetenschap & Samenleving), beantwoordde prangende vragen over de rol van wetenschap in de samenleving. De dag werd indrukwekkend afgesloten door Marjolijn van Heemstra, die deelnemers inspireerde om ons vooruitgangsgeloof en focus op technologische innovaties stevig te bevragen. Dat deed ze aan de hand van een sterk tot de verbeelding sprekend verhaal over de kolonisatie van de maan.
De NWD 2024 was een dag vol energie, nieuwe inzichten en inspiratie. Bedankt aan alle sprekers en deelnemers. We kijken nu al uit naar de volgende editie, die vindt plaats op 6 oktober 2025 bij VSC-lid het Spoorwegmuseum in Utrecht. Tot dan!
Ik voel dat we allemaal het belang van wetenschap voor de samenleving willen uitdragen. En – zeker zo belangrijk – we willen dat de samenleving ook kan meepraten over de wetenschap. Zo bereik je wetenschap van, met en voor de samenleving.
Robbert Dijkgraaf, demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap tijdens de NWD23.