Een leerecosysteem is een samenwerkingsverband in een lokale omgeving tussen diverse organisaties zoals scholen, musea, science centers, natuurorganisaties, bibliotheken, culturele instellingen en buurtcentra. Binnen dit netwerk stemmen deze organisaties hun activiteiten af op dat van elkaar en op de interesses en leefwereld van kinderen en jongeren.
Een leerecosysteem gaat dus verder dan incidentele samenwerking. Binnen een leerecosysteem stemmen de organisaties hun aanbod zowel inhoudelijk als organisatorisch op elkaar af. Daardoor ontstaan er op meerdere vlakken verbindingen tussen de organisaties, en kunnen kinderen als vanzelfsprekend tussen de verschillende organisaties in het netwerk bewegen.
Binnen leerecosystemen…
…stemmen organisaties hun aanbod op elkaar af, bijv. door rondom één thema aanbod te ontwikkelen
…stemmen organisaties stemmen hun aanbod af op interesses van kinderen en jongere
…verwijzen organisaties kinderen en jongeren door naar andere organisaties en aanbod voor meer verbreding of verdieping
Waarom is een leerecosysteem belangrijk?
- Het biedt alle kinderen, ongeacht hun achtergrond, gelijke kansen om zich te ontwikkelen
- Kinderen kunnen zich blijven ontwikkelen door het samenhangende aanbod van leeractiviteiten
- Organisaties werken samen en leren van elkaar, wat leidt tot meer samenhang in het aanbod
- Organisaties werken samen en leren van elkaar, wat leidt tot meer variatie in het aanbod
Van een beperkt netwerk naar een leerecosysteem
Leerecosystemen in de praktijk
De VSC vindt dat alle kinderen – ongeacht achtergrond – hun talent op het gebied van wetenschap, natuur en technologie (WNT) moeten kunnen ontwikkelen op basis van hun eigen interesse. Buiten schooltijd verder leren over WNT moet net zo toegankelijk en vanzelfsprekend zijn als talentontwikkeling op het gebied van cultuur of sport.
Daarom deed de VSC tussen 2020 en 2023 in samenwerking met de Universiteit Leiden, Science LinX (Groningen), Natuurmuseum Brabant (Tilburg), Stadskamer (Zwolle) en de Ontdekfabriek (Eindhoven) onderzoek naar het ontwikkelen van Leerecosystemen. De uitkomsten hiervan zijn terug te vinden in de Eindrapportage Talentontwikkeling in Leerecosystemen (2023).
Leerecosysteem in: Groningen
Science Linx zette zich in voor een leerecosysteem op het gebied van wetenschap, technologie en duurzaamheid. Samen met diverse partners, zoals de scholierenacademie, Openbaar Onderwijs Groningen, Biblionet en Stichting Quadranten, zetten ze zich in voor talentontwikkeling en verankering daarvan via scholen (via leerlijnen en training leerkrachten) en buitenschoolse organisaties (zoals E-labs, de bibliotheek en de Science Truck). Bestaand en nieuw aanbod werd via de Space Time Layers app zichtbaar gemaakt. Science LinX en de bibliotheek werkten samen aan een ‘meet-o-theek’. En plek waar je geen boeken, maar onderzoeksinstrumenten kunt lenen.
Leerecosysteem in: Zwolle
Stadkamer leidde het project in Zwolle en zette zich samen met o.a. scholen en IKC’s, aanbieders op gebied van cultuur, natuur en techniek en diverse wijkcentra in voor talentontwikkeling. Door het opleiden van zogenaamde talentfluisteraars en het verbinden van leeromgevingen werden kinderen zich bewust van hun talenten en konden ze die ontwikkelen op een manier die bij hen past.
Leerecosysteem in: Tilburg
Natuurmuseum Brabant zette via ‘Natuur om de hoek’ een groen leerecosysteem op voor alle kinderen van het basisonderwijs in Tilburg. Dit o.a. via gastlessen in de klas en een nieuwe gratis natuurclub waar kinderen zich bij konden aansluiten. Natuurmuseum Brabant werkte samen met meerdere basisscholen, kinderopvangorganisaties, CountourdeTwern en vele experts en vrijwilligers van bijvoorbeeld IVN en KNNV.
Leerecosysteem in: Eindhoven
De Ontdekfabriek zette zich in voor een leerecosysteem op gebied van maken en ontwerpen voor kinderen in Eindhoven. Dit in samenwerking met o.a. scholen, kinderopvang, de Gemeente en de Dutch Design Foundation. Als verbindend project presenteerde de Ontdekfabriek tijdens de Dutch Designweek het project ‘Watalsstad’. Kinderen bouwden en onderzochten samen met ontwerpers hun eigen duurzame stad.
Downloads
